اختلالات افسردگی
**اختلالات افسردگی** مجموعهای از مشکلات روانی هستند که در آنها فرد دچار احساسات مداوم ناراحتی، ناامیدی، کاهش انرژی و از دست دادن علاقه به فعالیتهایی میشود که قبلاً از آنها لذت میبرده است. این حالتها معمولاً باعث اختلال در زندگی روزمره فرد میشوند.
### انواع اختلالات افسردگی:
1. **اختلال افسردگی اساسی (Major Depressive Disorder - MDD):**
- فرد به مدت حداقل دو هفته یا بیشتر دچار احساسات شدید ناراحتی، ناامیدی و کاهش علاقه به فعالیتها میشود. این حالت ممکن است با مشکلات خواب، تغییرات وزن، خستگی مفرط، احساس بیارزشی و افکار خودکشی همراه باشد.
- **مثال:** مهدی که همیشه فردی پرانرژی بوده، مدتی است که از انجام کارهای روزمره خسته و بیحوصله شده و احساس میکند هیچ چیزی در زندگی برایش معنایی ندارد.
2. **افسردگی مزمن (Dysthymia یا اختلال افسردگی مداوم):**
- این نوع افسردگی به مدت طولانی (حداقل دو سال) با علائم خفیفتر از افسردگی اساسی همراه است، اما همچنان فرد احساس ناراحتی و بیانگیزگی دارد.
- **مثال:** زهرا برای سالها حس میکند که هیچ چیزی در زندگی آنطور که باید خوب نیست. او همیشه کمی ناراحت است، اما هیچوقت این احساسش به حد افسردگی شدید نمیرسد.
3. **افسردگی فصلی (Seasonal Affective Disorder - SAD):**
- افسردگی که معمولاً در فصول خاصی از سال، بهویژه پاییز و زمستان، رخ میدهد و با تغییرات آبوهوا و کاهش نور خورشید مرتبط است.
- **مثال:** نرگس هر سال با شروع پاییز احساس افسردگی میکند و تمایلش به بیرون رفتن و دیدن دوستانش کاهش مییابد. او فقط منتظر رسیدن بهار است تا حالش بهتر شود.
4. **افسردگی پس از زایمان (Postpartum Depression):**
- نوعی افسردگی است که پس از زایمان رخ میدهد و با احساس شدید ناراحتی، خستگی، اضطراب و ناتوانی در مراقبت از نوزاد همراه است.
- **مثال:** فاطمه پس از تولد نوزادش به شدت احساس خستگی و افسردگی میکند و با اینکه از مادر شدن خوشحال است، گاهی احساس میکند نمیتواند از نوزادش به خوبی مراقبت کند.
5. **اختلال افسردگی با ویژگیهای روانپریشی (Psychotic Depression):**
- نوعی افسردگی شدید که با توهمات یا هذیانها همراه است. این افراد ممکن است به چیزهایی باور داشته باشند که واقعی نیست یا صداهای غیرواقعی بشنوند.
- **مثال:** سارا که دچار افسردگی شدید است، باور دارد که دیگران قصد دارند به او آسیب بزنند، در حالی که این باور هیچ پایه و اساسی ندارد.
6. **اختلال دوقطبی (Bipolar Disorder):**
- در این اختلال، فرد دورههایی از افسردگی شدید و دورههایی از سرخوشی و انرژی بیش از حد (شیدایی یا هیپومانیا) را تجربه میکند.
- **مثال:** علی یک دوره چند ماهه بسیار ناراحت و بیانرژی است و تمایلی به انجام هیچ کاری ندارد، اما ناگهان وارد دورهای میشود که پر از انرژی و شور است و حتی شبها نمیتواند بخوابد.
### علائم مشترک اختلالات افسردگی:
- **احساس ناراحتی و ناامیدی مداوم**
- **از دست دادن علاقه به فعالیتها و سرگرمیها**
- **مشکلات خواب (بیخوابی یا خواب بیش از حد)**
- **تغییرات در اشتها و وزن**
- **خستگی و کاهش انرژی**
- **احساس بیارزشی یا گناه بیش از حد**
- **مشکل در تمرکز و تصمیمگیری**
- **افکار مرگ یا خودکشی**
### درمان اختلالات افسردگی:
افسردگی معمولاً با ترکیبی از **رواندرمانی** (مانند درمان شناختی-رفتاری) و **داروهای ضدافسردگی** درمان میشود. در موارد شدیدتر، از روشهای دیگری مثل **درمان الکتروشوک (ECT)** نیز استفاده میشود. حمایت خانواده و دوستان و همچنین تغییر در سبک زندگی، مثل ورزش و تغذیه مناسب، نیز نقش مهمی در بهبود دارد.